Deloitte Türkiye Tüketim Endüstri Lideri ve Ortağı Özgür Yalta, 2011 yılında Türkiye e-ticaret sektörünün Hindistan’dan sonra en hızlı büyüyen e-ticaret sektörü olduğunu belirtti.
Türkiye’deki e-ticaret sektörüne ilişkin sorularını yanıtlayan Deloitte Türkiye Tüketim Endüstri Lideri ve Ortağı Özgür Yalta, Türkiye’de e-ticaret sektöründe yapılan işlem hacmi tutarının, Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine bakıldığında 2011 yıl sonunda bir önceki yıla göre yüzde 50 oranında büyüyerek, yaklaşık 23 milyar lira olduğunu kaydetti.
Yalta, e-ticaret sektöründe 2012 yılının ilk çeyreğinde yapılan işlem adedinin ise bir önceki yılın ilk çeyreğine göre yüzde 33 oranında artarak 37,4 milyona ulaştığını bildirdi. 2011 yılının Türkiye e-ticaret sektörü için hem yeni iş modellerinin gelişmesi ile hem de gerek yerli gerekse uluslararası yatırımcıların radarında sıklıkla yer alması ile önemli bir yıl olduğunu dile getiren Yalta, Türkiye e-ticaret sektörünün, 2011 yılında Hindistan’dan sonra en hızlı büyüyen e-ticaret sektörü olduğunu kaydetti.
Yalta, sektörde grup alışveriş siteleri ile özel alışveriş sitelerinin hızlı büyüyen ve öne çıkan siteler olduğunu belirterek, şunları söyledi: ”E-ticaret sektörü içerisinde perakende ürünlerin satışına odaklanan e-perakendecilerin ise yaklaşık 2,5 milyar liralık hacim ile sektörün yüzde 10’unu oluşturduğu gözlemlenmektedir. Ancak, sektöre yeni giren oyuncu sayısının artması ve var olan oyuncuların hızlı büyümesi ve markalaşması arz tarafında, hem internet kullanıcısı ve online alışverişçi sayısının hem de online alışveriş sıklığının artması ise talep tarafında büyümenin devam edeceğini göstermektedir. 2016 yılında internetten alışveriş yapan kişi sayısının 35 milyona, e-perakende sektör hacminin ise 25-30 milyar liranın üzerine çıkabileceği tahmin edilmektedir. Toplamda yaklaşık 128 milyar dolar olan Batı Avrupa e-perakende pazarının yaklaşık yüzde 1’lik kısmını Türkiye oluşturmaktadır.”
En büyük e-perakende pazarına sahip olan ilk beş ülke…
Yalta, diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında, özellikle genç nüfusun yaygın olduğu Türkiye’de bu rakamın düşük kaldığını ve Türkiye e-perakende pazarının büyüme potansiyelini ortaya koyduğunu anlattı. En büyük e-perakende pazarına sahip olan ilk beş ülke sırasıyla İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda ve İtalya olduğunu anlatan Yalta, Deloitte Avrupa E-perakende Endeksi’nde de ortaya konulduğu gibi bu ülkeler hem geleneksel perakende şirketlerinin online mağaza dönüşümlerini tamamlamış olması hem de yurt dışına da hizmet veriyor olmalarıyla da öne çıktığını söyledi.
Yalta, Türkiye’de, mevcut durumda online alışverişçilerinin toplam internet kullanıcıları içerisindeki payının yüzde 14 seviyesinde yer aldığına işaret ederek, ”Ortalama online alışverişçi başına yıllık harcama tutarı açısından ise Fransa, Almanya, Hollanda ve İsveç gibi gelişmiş Avrupa pazarları ile benzer seviyededir. Gelişmiş pazarlara kıyaslandığında Türkiye pazarında online alışverişçilerin artması gelecek dönemdeki büyümede en büyük rolü oynayacaktır” diye konuştu.
E-perakende sektörünün büyümesindeki etkenler
Yalta, diğer e-ticaret alt kategorilerinde olduğu gibi e-perakendenin büyümesinde de en önemli etkenin, internet kullanıcı sayısındaki artış olduğunu ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü: ”E-perakende sitelerinden alışveriş yapan tüketicilerin kredi kartı kullanma eğilimi ve Türkiye’de yüzde 60’a ulaşan kredi kartı penetrasyonu da sektörün gelişmesini desteklemiştir. E-perakendenin Avrupa’da kredi kartı penetrasyon oranının yüzde 50’nin altında olduğu ve hem hacim hem de e-perakende sitelerindeki trafik ile lider olan İngiltere’de bu oranın yüzde 67 olduğu göz önüne alındığında Türkiye için e-perakende sektörünün potansiyel taşıdığı ortaya çıkmaktadır. Öte yandan, e-perakende sektöründe, geleneksel perakendecilerin mağazalarının artması ve sadece online hizmet sunan sitelerin (pure player) markalaşmaya başlaması ile tüketicilerin e-perakende siteleri ve bu sitelerin hizmetlerine güven duymaya başlaması, bir başka değişle e-perakende de markaların ortaya çıkması ve hukuki altyapının iyileştiriliyor olması da e-perakende sektörünün gelişmesini etkilemektedir.”
Yalta, e-perakende sitelerinin geleneksel perakende mağazalarına göre sahip olduğu maliyet avantajı ile rekabetçi fiyatlar sunabiliyor olmasının tüketicinin online alışverişi tercih etme nedenlerinin başında geldiğini kaydetti. Zaman ve mekan kısıtlaması olmaksızın alışveriş yapabilme kolaylığı ve rahatlığı, fiyat ve ürün karşılaştırma imkanı, ürünle ilgili kullanıcı yorumlarını takip etme, istenilen ürüne hızlıca ulaşabilme ve zaman tasarrufu gibi konular tüketicilerin online alışverişi tercih etmelerine sebep olan diğer önemli faktörler olduğunu anlatan Yalta, tüketicilerin, internetten alışveriş yapmama nedenleri incelendiğinde, en temel faktörlerden biri olarak ihtiyaç duymamalarının ortaya çıktığını belirtti.
Yalta, öte yandan, Türkiye’de sabit internet abone sayısının düşmeye başlaması ve diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında, internet aboneliğinin göreceli olarak pahalı olması ve mobil ticaretin yeterince yaygınlaşmamış olması nedeniyle e-perakende siteleri internet erişimi olmayan belirli bir tüketici grubuna hala ulaşamadığını anlattı.
‘Ürünü fiziksel inceleme isteği sektörü olumsuz etkiliyor’
Yalta, satın alınacak olan ürünü fiziksel olarak inceleme isteği de e-perakende sektörünün gelişmesini engellediğini vurgulayarak, şunları kaydetti: ”Tüketici alışkanlığı ile ilgili olan bu faktörlere ek olarak güvenlik ve gizlilik endişeleri gelmektedir. Özellikle online ödeme sistemlerine güvenin olmaması önemli bir sorun iken alternatif kartsız ödeme kanallarının yaygınlaşması (kapıda ödeme kolaylığı, PayPal gibi) ile bu sorunun aşılacağını ve sektörün büyüme hızının artacağı öngörülmektedir. Ayrıca, sitelerin operasyonel süreçlerindeki olgunluğun artması, tüketicilerin satış öncesi ve sonrası hizmetler ile ilgili endişelerini de giderecek ve sektörün büyümesini destek olacaktır. Bireylerin, bilgisayar ve internet kullanımının yeni yeni yaygınlaştığı ülkemizde online ve mobil alışkanlıklar hızla değişmesi beklenmektedir.”
Yalta, perakendecilerin, uluslararası ve rekabetçi Avrupa e-perakende pazarında başarılı bir şekilde faaliyetlerini sürdürmelerinin yolunun online alışveriş deneyiminin iyileştirilmesi, mağaza ve online bağlarının kurulması, yayıncılar ile işbirlikleri yapılması ve uluslararası pazarlara girilmesinden geçtiğini sözlerine ekledi.