İflas Erteleme Taleplerinde İyileştirme Projeleri Nasıl Yazılmalıdır

Mustafa PAMUKOĞLU

İflas erteleme talepleri son zamanlarda oldukça artmış durumda. Bu nedenle iflas erteleme talepli iflas davası açmayı düşünen iş adamlarına bazı tavsiyelerde bulunmak istiyoruz. İflas erteleme talebinin yapılabilmesi için İcra İflas Kanunu’nun 179/a maddesine göre iki önemli şart vardır.

1-Borca batık olmak.

2-Borca batıklıktan kurtulmayı sağlayacağına dair deliler bulunan iyileştime projesinin kabul edilebilir olması.

Borca batıklık özkaynakların negatif olması, sermayenin kaybedilmesi demektir. Ancak özkaynaklar ekside olmasına rağmen dönen varlıklar kısa vadeli borçları karşılıyorsa borca batıklık söz konusu olmaz. Bu nedenle borca batıklık için( Dönen Değerler/Kısa Vadeli Borçlar=Cari Oran) ile (Dönen Değerler-Stoklar/Kısa Vadeli Borçlar=Likidite Oranı)nın eksi veya yetersiz çıkması gerekmektedir.

Örnek: (A) işletmesinin 31.12.2012 bilançosu aşağıdaki gibidir.

Dönen Değerler

100.000,00

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

150.000,00

Kasa

1.000,00

Banka kredileri

100.000,00

Bankalar

5.000,00

Satıcılar

40.000,00

Alacaklar

50.000,00

Vergi ve benzeri

10.000,00

Stoklar

40.000,00

Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar

20.000,00

Diğer dönen varlıklar

4.000,00

Banka kredileri

20.000,00

Duran Varlıklar

40.000,00

Özkaynaklar

-30.000,00

Araziler

10.000,00

Ödenmiş sermaye

50.000,00

Arsalar

20.000,00

Geçmiş yıl karları

20.000,00

Makine

Demirbaş

10.000,00

Yedek akçeler

20.000,00

 

 

Geçmiş yıl zararları

120.000,00

Aktif Toplamı

140.000,00

Pasif Toplamı

140.000,00

 

Bu bilançoya göre (A) işletmesi borca batıktır. Özavrlığı eksidedir. Cari oran, likitide oranı eksidir.

Bu işletmenin bilançosu aşağıdaki gibi olsa idi borca batık sayılmayacaktı.

Cari oranı 1,likidite oranı da 1’e yakın olup, özvarlığı ekside olsa bile bu işletme dönen varlıkları ile borçlarını ödeyebilecektir. Burada uzun vadeli yabancı kaynaklar öz sermaye gibi kabul edilebilmektedir.

Dönen Değerler

150.000,00

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

150.000,00

Kasa

1.000,00

Banka kredileri

100.000,00

Bankalar

5.000,00

Satıcılar

40.000,00

Alacaklar

100.000,00

Vergi ve benzeri

10.000,00

Stoklar

40.000,00

Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar

70.000,00

Diğer dönen varlıklar

4.000,00

Banka kredileri

70.000,00

Duran Varlıklar

40.000,00

Özkaynaklar

-30.000,00

Araziler

10.000,00

Ödenmiş sermaye

50.000,00

Arsalar

20.000,00

Geçmiş yıl karları

20.000,00

Makine-Demirbaş

10.000,00

Yedek akçeler

20.000,00

 

 

Geçmiş yıl zararları

120.000,00

Aktif Toplamı

190.000,00

Pasif Toplamı

190.000,00

 

İyileştirme projesi düzenlenmeden önce işletmeye dâhil olan sabit kıymetleri SPK’dan yetkili değerleme şirketlerinden değerletin. Elinizde bu varlıklarınızın rayiç değeri olsun.

Bundan sonra 3 +2 yıllık bir bütçe yapın. Bunu satışlarınızı ve maliyetlerinizi geçmiş yılların ortalama verilerinden gerçekçi rakamlar bularak yapın.

Bütçe bittikten sonra proforma gelir tablonuzu oluşturun.

Örnek;

1

Net satışlar

 

2

Üretim maliyeti

 

3

Ticari mal maliyeti

 

4

Satılan mal maliyeti

(2+3)

5

Brüt satış karı

(1-4)

6

Faaliyet giderleri

 

7

Faaliyet karı

(5-6)

8

Amortismanlar

 

9

Vergi ve faiz öncesi kar(FAVÖK-EBİTDA)

(7+8)

10

Olağan/olağanüstü gelirler

 

11

Olağan/olağanüstü giderler

 

12

Vergi öncesi kar

(9+10-11)

13

Vergi

 

14

Net Kar

(12-13)

 

Bu proforma geliri oluştururken en önemli kalemin FAVÖK olduğunu ve şirketinizin değeri (EBİTDA*katsayı) formülü ile bulunduğunu unutmayın. Finansman giderleri olağan bir gider olarak ayrıca gösterilmelidir.

Bu gelir tablosunu 3+2 yıl olarak oluşturun. Tüm yıllarında faaliyet karınız çıkmalıdır. Faaliyet karı yoksa iyileştirme projesinden söz edilemez.

Bundan sonra yapacağınız iş birinci yılın aylık nakit akış tablosunu düzenlemeniz gerekir. Bunu düzenlerken tahsilât süreleri, borç ödeme vadeleri, finansman sabit giderlerinin zamanları, stok tutma sürelerini hesaplamanız ve buna göre nakit akışı oluşturmanız gerekmektedir.

Bunları yaptıktan sonra iyileştirme projesini yazabilirsiniz.

Raporun aşağıdaki çerçevede olmasında yarar var.

I-GİRİŞ

Bu bölümde neden erteleme talepli iflas davası açıldığı ve şirketin borca batıklık durumu kısaca açıklanır.

II-ŞİRKET HAKKINDA GENEL BİLGİLER

Bu bölümde şirketin unvanı, adresi, ortaklık durumu(en son genel kurula esas olan hazirun cetveline uygun olan), şirketin sermaye artırımları kronolojisi, kuruluşu ve gelişimi, ortakların özgeçmişleri, şirkette aldıkları pozisyon, grup şirketleri varsa onlar hakkında genel bilgiler, son 1 yılda çalışan ortalama çalışan sayısı, hukuki ihtilaflar hakkında bilgiler(açılan davalar, alacak ve borçlarla ilgili hukuki takipler),kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili borçlar ve inceleme, soruşturma hakkında kısa bilgiler verilir.

III-ŞİRKETİN BORCA BATIKLIK NEDENLERİ VE YAPILAN HATALARIN ANALİZİ

Bu bölümde başarısızlık nedenleri sıralanır. Ülke ve dünya ekonomisinin etkileri gerçekçi olarak konur. İşletme hatalarından kaynaklanan sonuçlar samimi bir şekilde açıklanır. Kredi sarmalına girme sebepleri belirtilir. Alacaklarda ciddi batak varsa bunun nelerden kaynaklandığı değerlendirilir.

Hatalar ve başarısızlıklar seçenekleri şunlar olabilir:

-Maliyetlerde aşırı şişkinlik

-Harcamaların kontrol edilememesi

-Finans yöneticilerinin günü kurtarmak için banka kredilerine sarılmaları

-Enflasyon nedeniyle maliyetlerin artması

-Kurların artması nedeniyle ithalat maliyetlerinin artması, yurt içi alım maliyetlerinde yükselme

-Kur artışında beklenenlerin gerçekleşmemesi nedeniyle ihracat gelirlerinde azalma

-Türk ekonomisinde tahmin edilemeyen olumsuz gelişmelerin hesapları etkilemesi

-Dünya ve bölgesel ekonomik olumsuz gelişmelerin talepleri daraltması. Bunun satışlara olumsuz etkisi

-Müdürler bolluğundan işletmenin hantallaşması ve etkin ticari ve finans yönetiminden uzaklaşması

-Satış noktalarının sayısının işletme sermayesine dayanmadan kredi ile finanse edilmesi

-Satış noktalarının m2 ve ciro karşılaştırılmasının yapılmadan yüksek kiralarla tutulması ve gereksiz veya abartılı dekorasyonların yapılması

-Başa başnoktasının hesaplanmaması

-Satıştan karların finansman giderleri ile mas edilmesi

-Stok devir hızının yüksek olmasına rağmen alacak devir hızının düşük kalması

-Satıcı kredisi yerine banka kredisi kullanılması

-Hesapsız ve kontrolsüz çek kesilmesi

-Stoka mal alınması ve burada uzun süre kalması

-Alacaklarda batak verilmesi

-Kar ederken neden nakit sıkışıklığına giriyorumun cevabının, gerçekçi olarak analiz edilmemesi

-Üstten işlemlere bakan danışmanlara güvenilmesi. Mali bünye analizi yaptırılmaması.

-İşler iyi giderken uzmanlardan yararlanma ihtiyacının hissedilmemesi. İşler kötüye giderken uzmanlara başvurulması

-Yasal düzenlemelere titizlikle uyulmaması nedeniyle uğranılan ceza ve tazminatların nakit akışı bozucu etkisi

-Karların ve sermayenin etkin ve verimli kullanılmaması

-İşletmede yeterli para varken kaldıraç etkisinden yararlanmak gerektiğini belirtip banka kredilerine yönelmeyi tavsiye eden dışarıdan gazel okuyan danışmanlara itibar edilmesi

-Rakamlarla cambazlık yapılmaması

-Kısa sürede hırs ve telaş ile büyümenin kredi ile finanse edilmemesi

-Haksız rekabet koşulları

-Uluslararası tekelci şirketlerin faaliyette olunan sektöre girmesi

-Patron ve patron çocukların aşırı lüks harcamaları

IV-MALİ TABLOLAR ANALİZİ

Bu bölümde son 3 yılın mali tabloları hakkında açıklamalar yapılır. Rasyolar gösterilir. Yatay ve dikey yüzde ve karşılaştırmalı analizler yapılır.

V-İYİLEŞTİRME PLANI

Bu bölümde hâkimin hukuki korumaya alması halinde daha iyi bir nakit akış ve işletme yönetimi yapılacağı maddi dayanakları ile açıklanır.

Bu bölüme hazırlanan bütçe, proforma gelir tabloları ve nakit akış tabloları konur. Bunların nasıl düzenlendiği ve kabuller ve bazların neye göre alındığı belirtilir.

Şirketin fırsatlarının ne olacağı ortaya konur.

Sermaye artırımının yapılıp yapılmayacağı, yapılması düşünülüyorsa nasıl yapılacağı açıklanır.

Başarısızlık ve hataların farkındalığı ile alınacak tedbirler bir bir sıralanır.

Örnek tedbirler:

-Maliyetlerde ciddi tasarruf yapılacaktır. Kira maliyetleri düşürülecektir.

-İşletme küçültülecektir.

-Fon yönetimi etkin ve verimli yapılacaktır. Her ödeme kontrollü yapılacaktır.

-Rakamlar lime lime edilecektir.

-Satışları arttırmak için (X) yerde bir satış noktası açılacaktır.

-Yurt dışına daha fazla önem verilecektir. Özel müşterilere gidilecektir.

-Kısa vadeli banka kredileri konsolide edilecektir.

-Açık döviz posizyonunda olunmayacaktır. Bunun için forward gibi opsiyon sözleşmeleri yapılacaktır.

-Araziler arsa haline getirilip değeri arttırılıp satılacaktır.

-Arsalar satılacaktır. Satışlarda tamahkârlık yapılmayacaktır.

-Risk yönetimi yapılacaktır.

-Yönetim kuruluna bağımsız üye alınacaktır.

VI-SONUÇ

Bu bölümde genel bir özet yapılarak işletmenin hukuki korumaya alınması halinde borca batıklıktan kurtulacağı vurgulanacaktır.

Bu rapora

-Son 3 yılın mali tabloları

-Rayiç değerlere göre düzenlenmiş borca batıklık bilançosu ve dip notları

-Rayiç değer çalışmalarına ilişkin belgeler(ekspertiz raporları,imar durum belgeleri vb)

-İş bağlantılarına ilişkin sözleşmeler. Acentalık sözleşmeleri

-Borç ve alacak listeleri(karşılıklı hesap mutabakatları)

-Şüpheli alacaklar listesi ve dayanak hukuki belgeler

-Faiz tahakkuk tablosu

-Finansal kiralama sözleşmeleri

-Tüm sermaye artırımlarına ilişkin TTS gazeteleri

-Kapasite raporu

-Varsa dâhilde işleme belgesi ve teşvik belgeleri

-Yeni kira sözleşmeleri

İflas ertelemesine ihtiyaç duymamanız dileği ile bilgilendirmek amacıyla yazılan  bu yazıyı masanızın bir köşesinde tutun.

Son önerimiz: siz siz olun, sıkıntılı ve zor durumda iseniz bir miktar parayı kenara atın. İleride hukuk bütçesi ve haysiyetinizi korumak için bu paraya ihtiyaç duyacaksınız.

 

Mustafa PAMUKOĞLU

USİAD Bildiren Dergisi 58. Sayı

Derginin 58. Sayısını okumak için tıklayınız

www.usiad.net