Her 3 kişiden birinin işsiz olduğu Van’da 15 bin hanenin geçim kaynağına dönüşen inci kefali sayesinde balıkçılık önemli bir işkoluna dönüştü. Valilik ve üniversitenin çabaları ile kaçak avlanmasının önüne geçilen inci kefali, kedisi ve Akdamar Adası ile meşhur Van’ın yeni sembolü.
İnci kefalinden
geçinen hane
15.000
Kent ekonomisine
sağladığı yıllık katkı
20 milyon TL
1996’da kaçak
avlanan kefal
12.000 ton
Günümüzde kaçak
avlanan kefal
3.000 ton
Van’da av baskısı nedeniyle bir dönem tükenme noktasına gelen İnci kefalini hayata döndürme çabaları olumlu sonuç verdi. Bölgede kaçak avcılığı kontrol altına almak ve halkı bilinçlendirmek için bir süredir bilinçlendirme çalışmaları yürüten Van Valiliği,Doğa Gözcüleri Derneği ve Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) inci kefalini sadece besin olmaktan çıkarıp aynı zamanda bölgenin kültürel bir öğesi haline getirmeyi başardı. İnci kefali artık kedisi ve Akdamar Adası ile meşhur Van’ın yeni sembolü.
Sazangiller familyasına mensup olan ve ‘uçan balık’ olarak de bilinen balığın sadece Van için değil tüm Doğu Anadolu Bölgesi için önemli bir geçim kaynağı olduğunu ifade eden Van YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, 1996 yılına kadar bölgede avlanan 15 bin ton balıktan 12 bin tonunun illegal olduğunu ileri sürdü.
Günümüzde kaçak avlanma rakamının 3 bin tona kadar gerilediğini söyleyen Mustafa Sarı, “Önceden devlet balıkların bulunduğu bendi kiraya verirdi ve halk buradan çamaşır sepetleriyle kilolarca balık alırdı. Burada bulunan kooperatif de balıkları gelişigüzel bir şekilde toplu olarak satardı. Biz yaptığımız çalışmalarla burayı adeta bir gözlem noktasına dönüştürdük. Her yıl iyiye doğru bir gidişat söz konusu. Ancak daha zaman lazım” dedi.
Bölge için 20 milyon TL’lik gelir demek
Göl çevresindeki 15 bin hanenin geçimini inci kefalinden sağladığını ve 20 milyon TL’lik bir ekonomik değerden söz edildiğini dile getiren Sarı, her üç kişiden birinin işsiz olduğu bölgede balıkçılığın önemli bir işkolu haline geldiğini vurguladı. Tüketimin ağırlıkta olduğu illeri Ağrı, Bitlis, Batman, Kars, Siirt, Hakkâri olarak sıralayan Sarı, “Bu bölgede tek bir kalemde böyle bir ciro başka işkollarında yok. Karadeniz için hamsi ne ise bu bölge için de inci kefalinin anlamı o. Bölgemizde yılda kişi başına 20 kilo inci kefali tüketiliyor, Türkiye ortalaması ise 6 kilo. Elbette insanlar bu balığı tüketecekler ama bunu avlanma zamanına dikkat ederek yapacaklar. Biz 15 Nisan-15 Temmuz tarihleri arasında avlanmamalarını rica ediyoruz. Çünkü bu neslin devam etmesine insanoğlu da bir katkı sunmalı. Doğal kaynaklarımız sonsuz değil. 1 balık deyip geçmeyin, onu avladığınızda karnındaki 10 bin balığı da yok etmiş oluyorsunuz” diye konuştu.
