İhracatçılar sattıkları mal miktarını artırsa da kazançta geçmiş yılların gerisinde kalıyor. Türkiye’nin kilogram başına ihracat birim fiyatı yılın ilk yedi ayında yüzde 6.25 azalırken, satılan mal miktarı yüzde 4.5 arttı.
Türkiye’de ihracatçıların en büyük sorunlarından biri pazarlardaki sıkıntılar. Rusya, Suriye, Irak, Libya’yla yaşanan sorunlar ve Avrupa Birliği ülkelerindeki büyüme problemi ihracatın gerilemesine neden oluyor. Ancak yakıcı bir durum daha var ki o da ihracat birim fiyatı. İhracatçılar bu yıl 7 ayda sattıkları malların kilogramında yüzde 4.5 artış yaşarken bunun fiyatta karşılığını alamadı. İhracatın kilogram fiyatı ortalama 1.35 dolar oldu. Oysa 2015 sonunda ortalama fiyat 1.44 dolardı. Yani yüzde 6.25’lik düşüş var. 2014 ortalaması 1.59 dolar idi ki bu yıllık olarak Türkiye’nin ulaştığı en yüksek ihracat kilogram fiyatıydı.
JAPONYA’DA 3.86 DOLAR
Aylık olarak bakıldığında Temmuz 2015’ten Temmuz 2016’ya fiyat kaybı yüzde 14.5. Dünyada ülkelerin ihracat birim fiyatları bizi katlıyor. Japonya’da bir kilogram ihracatın fiyatı 3.86 dolar. G. Kore’de 2.70, Almanya’da 3.68 dolar. Teknoloji yoğunluğu arttıkça fiyat da artıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi de bu soruna dikkat çekiyor. Temmuz ayı ihracat verilerini açıkladığı Burdur’daki toplantıda da Büyükekşi, bu konuyla ilgili çarpıcı bir grafik paylaştı. Grafiğe göre ihracat kilogram fiyatı sürekli geriliyor. Büyükekşi, konuya ilişkin Hürriyet’e yaptığı açıklamada Türkiye’nin kilogram bazında ihracat değerinin 2014’te yıllık ortalama 1.59 dolara ulaşarak tüm zamanların rekorunu kırdığını hatırlattı. 2015’te rakam 1.44 dolara, 2016’nın ilk 7 ayında ise 1.35 dolara düştü. Düşüşün temel sebebinin, 2014’ün ikinci yarısından itibaren petrol ve emtia fiyatlarında yaşanan keskin gerileme oluşturduğuna dikkat çeken Büyükekşi, “Tüm ürün gruplarında fiyat düşüşleri görüldü. 2015’te dünya ticareti dolar bazında yüzde 13 gerileyerek 16.5 trilyon dolar olmuştu. Ancak, dünya ticareti aynı yılda miktar bazında yüzde 2.8 artış göstermişti. Dolayısıyla, bahsedilen etkiler sebebiyle dünya ticaretinde de kilogram başına düşen ihracat değerlerinde gerileme görüldü. 2016 yılında da geçtiğimiz yıla benzer şekilde petrol ve emtia fiyatları düşük seyrini koruyor. Bu sebeple, 2015 yılında olduğu gibi birçok sektörde kilogram başı fiyatlarda gerileme sürüyor” dedi.
YÜKSELİŞ BEKLİYORUZ
Önümüzdeki süreçte, petrol fiyatlarındaki baz etkisinin ortadan kalkmasıyla birlikte kilogram başı ihracat değerlerinin tekrar yükselişe geçmesini beklediklerini söyleyen TİM Başkanı Büyükekşi, şöyle devam etti:
“Diğer taraftan, petrol fiyatları şuan 50 dolarlar seviyesinde bulunuyor. İhracat kilogram fiyatımızın en yüksek seviyeye ulaştığı 2014 yılında ise petrol fiyatları 100 dolarlar seviyesinde bulunmaktaydı. Dolayısıyla, 2014 yılındaki 1.59 rakamına yeniden ulaşmamız biraz zaman alacak. Bu süreci hızlandırmak adına, Türkiye’de yüksek katma değerli ürünlerin üretiminin ve ihracatının ne kadar önemli olduğunu her platformda dile getiriyoruz. TİM olarak gerçekleştirdiğimiz çalışmaların büyük bir kısmını; Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve markalaşma oluşturuyor. Bu çalışmaların meyvelerini de görmeye başladık. Baktığımız zaman, küresel inovasyon endeksinde geçtiğimiz yıl Türkiye 58’inci sıradayken, bu yıl 42’nci sıraya yükseldi. Umuyoruz ki, her geçen yıl daha da yüksek seviyelere geleceğiz.”