İstanbul’a gelen turist sayısında ilk dokuz ayda geçen yıla göre kayıp 2.5 milyon kişiyi geçti. TÜROB’un yaptığı bir araştırma ise konuyu farklı bir boyuta taşıdı. İstanbul’da 100 yatağın 65’i boş kalırken, boş kalan yatakların faturası 3 milyar doları buluyor. Buna karşın 1.3 milyar dolarlık yatırımla 47 bin 685 yeni yatak kapasitesi ise yolda.
Son 2 yılda Türkiye’nin çevre ülkelerdeki savaş, Türkiye’de düzenlenen bombalı saldırılar, Rusya ile yaşanan kriz ve yurtdışında Türkiye’ye yönelik düzenlenen algı operasyonları turizm sektörünü bir hayli etkiledi. Turizmde yaşanan kayıp yüzde 30’u aştı. Sene sonunda gelir kaybının 10 milyar doları bulabileceği ifade ediliyor. Turizmdeki sarsıntıdan sahil şeridi illerinin yanı sıra İstanbul da yara aldı. Peki, sadece azalan turist sayısı mı turizmdeki kayıpların yaşanmasına neden oldu? Bu sorunların cevabını Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) İstanbul özelinde yaptığı araştırma veriyor. Araştırma ortaya koyuyor ki turizmdeki kaybın tek sebebi ‘turist sayısı’ değil. Araştırmaya göre, sadece İstanbul’da boş kalan yatakların oteller açısından yarattığı bir yıllık mali kayıp 3 milyar dolar düzeyinde. Ulaşımdan yeme-içme sektörüne, alışverişten eğlenceye kadar diğer sektörler de göz önüne alındığında kayıp çok daha yüksek rakamlara ulaşıyor.
MALİYET 5.8 MİLYAR DOLAR
Araştırmaya göre, İstanbul’da talebin çok üzerinde artış gösteren otel yatırımları konaklama sektöründe fazla kapasite oluşmasına ve otel odalarının atıl kalmasına neden oluyor. Bu yüzden sektörün bu yıl kadar sıkıntı yaşamadığı 2015’te dahi her 100 yataktan 65’i boş kaldı. Yapılan araştırmaya göre İstanbul’da 186 bin 302 yatak var. Ekonomi Bakanlığı Yatırım Teşvik verileri dikkate alınarak hesaplandığında, mevcut 186 bin 302 yatağın inşaat maliyet değeri 4.5 milyar dolar olarak ölçülüyor. Yatırım safhasında bulunan ve her geçen gün devreye giren tesislerdeki 47 bin 685 yatak da eklendiğinde, İstanbul’un konaklamada toplam yatak kapasitesi 233 bin 987’ye ve inşaat maliyeti 5.8 milyar dolara ulaşacak.
KONAKLAMA KAYDI YOK
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2015 yılı verilerine göre, İstanbul’u ziyaret eden yerli ve yabancı ziyaretçilerin ortalama kalış süresi 2.4 gün. Yüzde 100 doluluk dikkate alınarak hesaplandığında İstanbul’da bir yılda 28 milyon 333 bin kişiyi ağırlayabilecek yatak kapasitesi bulunuyor. 2015’te İstanbul’da, bakanlık belgeli ve diğer konaklama tesislerinde toplam 10 milyon 117 bin yerli ve yabancı ziyaretçi konakladı. Dolayısıyla şehrin toplam yatak arzının yüzde 65’i boş kaldı. Sadece yabancı turistler baz alındığında, 2015’te kente gelen 12 milyon 414 bin yabancı turistin ise sadece 6.4 milyonu Bakanlık belgeli ve diğer konaklama tesislerinde konakladı. Bu sonuçla, şehre geldiği belirtilen yabancı turistlerin yüzde 48’inin konaklama kaydının olmadığı ortaya çıkarken, kayıt dışı faaliyet gösteren günübirlik evlerde kaldıkları ya da şehirde kalmadan farklı noktalara seyahat ettikleri tahmin ediliyor.